Lnica pospolita - ziele przeciwrefluksowe i łagodny laxans

Lnica pospolita - Linaria vulgaris (L.) Miller

rodzina: Scrophulariaceae (Trędownikowate)

podrodzina: Antirrhinoideae (Wyżlinowe)

Lnica to bylina wystepująca na niemal całym obszarze Europy, a także w zachodniej części Azji. W Polsce spotykana na polach, przydrożach, skałach, przy płotach, stokach, urwiskach na suchych stanowiskach; występuje na całym niżu i w górach po regiel dolny.

Botanika:

Łodyga prosta o długości 20-60 cm, zwykle u szczytu ogruczolona. Liście wąskie, cienkie, zaostrzone (1-,3-nerwowe) o kolorze zielonym. Kwiaty bladożółte, grzbieciste z ostrogą, w gardzieli pomarańczowej, zebrane w luźne grona na szczycie łodygi. Ostroga jest krótsza od reszty korony. Lnica rozmnaża się szybko, bywa uciążliwym chwastem. Korzeń często do 1m długości. Może być rośliną ozdobną. Kwitnie VI-IX.

Innym gatunkiem jest Lnica mała (Linaria minor (L.) Desf.) o koronie małej, niezupełnie zamkniętej i samotnych kwiatach jasnofioletowych z żółtą gardzielą. Dorasta na długość 8-25 cm. Występuje na polach, żwirowiskach; VI-IX. We florze Polski występuje wiele innych gatunków lnicy, a także gatunków pośrednich, mieszanych.

Surowiec:

Lnica jest cenną rośliną leczniczą. W okresie zakwitania zbiera się górne części łodyg z kwiatami oraz liśćmi. Suszenie odbywa się w warunkach naturalnych w miejscach zacienionych i przewiewnych. Otrzymuje się ziele lnicy - Herba Linariae.

Skład chemiczny:

Flawonoidy (linaryna, neo-linaryna), alkaloid (peganina), kwasy organiczne (y-oksyglutaninowy, askorbowy), fitosterol, węglowodór n-triakontan, sole mineralne;

Działanie:

Ziele lnicy należy do surowców skutecznych w leczeniu różnego rodzaju zaburzeń czynności jelit i dróg żółciowych. Jest ziołem przeciwrefluksyjnym (zapobiega cofaniu żółci). Jest środkiem łagodnie przeczyszczającym i na tym polu wykazuje synergizm z antrazwiązkami (np. korzeń rzewienia, liść senesu, alona, kora kruszyny), wyraźnie nasilając ich właściwości przeczyszczające. Zawarta w zielu peganina słabo pobudza ruchy perystaltyczne jelit. Działa łagodnie żółciopędnie i słabo moczopędnie. Wyciągi z lnicy zastosowane zewnętrznie wywierają aktywność przeciwbakteryjną, przeciwzapalną i przyspieszającą gojenie ran.

Wskazania:

Wyciągi wodne z ziela lnicy stosuje się wewnętrznie w zaburzeniach refluksowych objawiających się m.in. nieprzyjemnym chronicznym zapachem z ust; ponadto w łagodnych przewlekłych zaparciach z zaburzoną pracą jelit i dróg żółciowych. Nadaje się w fitoterapii dzieci oraz osób starszych, które mają problemy ze swobodnym przyswajaniem pokarmów i zaparciami. Lnice często łączy się z surowcami przeczyszczającymi w mieszankach, dzięki czemu uzyskuje się synergiczne i optymalne działanie przeczyszczające. W zmniejszonym wydalaniu moczu lnicę łączy się z innymi ziołami moczopędnymi (np. lubczyk, pokrzywa, pietruszka, melisa). Zewnętrznie przetwory lnicowe pomagają w stanach zapalnych skóry, stłuczeniach, ukąszeniach, trądziku, wypryskach oraz różnego rodzaju schorzeniach narządów intymnych.

Preparaty i dawkowanie:

Napar z ziela lnicy - Infusum Linariae

1-2 łyżki stołowe płaskie zalać szklanką wrzącej wody; odstawić pod przykryciem na 20 minut; przecedzić; pić po 0,5 szklanki 2-3 razy dziennie między posiłkami jako środek regulujący pracę jelit, wypróżnienia, przeciwrefluksowy, słabo moczopędny oraz ułatwiający przyswajanie pokarmów. Zewnętrznie napar polecany jest przy zacienionych oczach, workach pod oczami oraz do okładów przy zapaleniu spojówek.

Odwar z ziela lnicy - Decoctum Linariae

3-4 łyżki stołowe zalewamy szklanką wrzącej wody; gotujemy na małym ogniu przez około 10 minut; odstawiamy pod przykryciem na 15 minut; przecedzamy. Odwar stosuje się głównie zewnętrznie na różnego rodzaju problemy skórne np. stany zapalne, wynaczynienia podskórne, stłuczenia, ukąszenia, świąd, łagodnie przebiegający trądzik, a także wspomagająco do obmywania żylaków odbytu oraz do przemywania i tamponowania stanów zapalnych sromu i pochwy. Przy silnych zaparciach i bolesnych skurczach jelit i dróg żółciowych pić odwar po 1/3 szklanki 3x dziennie.

Intrakt lnicowy - Intractum Linariae

Świeży surowiec zalewamy gorącym alkoholem 40-60% w proporcji 1:1 i odstawiamy do maceracji na minimum 7-12 dni. Używamy do przemywania i okładów na różnego rodzaju zapalne zmiany skórne oraz ukąszenia owadów i pajęczaków (najlepiej łączyć z intraktem z glistnika jaskółczego ziela). Wewnętrznie po 10 ml 3x dziennie w ogólnym osłabieniu, zaparciach, bólach brzucha na tle niestrawności, refluksie żołądkowym.